De sullige Marcel, een aan alcohol en vrouwen verslaafde, werkloze dertiger vult zijn dagen in Nederland met doelloos over straat zwerven, op zoek naar de verloren lamlendige tijd uit zijn studentenverleden. Tegenover zijn vriendin Lidia houdt deze rare snuiter zich dagelijks staande met leugens en halve waarheden over hoe hij zijn massa's vrije tijd intellectueel tracht in te vullen. In werkelijkheid leest Marcels aanhoudende werkloosheid als een bedroevende kroniek van een jongeman die zit opgesloten in een duidelijk afgelijnde fictionele wereld, een zelfverzonnen realiteit waarin flauwe grappen en banale verhalen als bouwstenen dienen van het eigen geperverteerde intellect. Verder kan deze aparte zonderling het goed vinden met gepensioneerden en pubers, en predikt hij een arbeidsethos waarin werken wordt gezien als een bezigheid voor saaie mensen die zich niet kunnen vermaken.
Voldoende deviant gedrag dus waarmee Merijn de Boer op meesterlijke wijze aan de slag is gegaan om zijn alwetende verteller op verraderlijk lichte toon te boetseren tot een onbetrouwbaar, schurkachtig sujet van de allerlaagste orde. Zelfs het decor en de personages in het knap geconstrueerde De nacht laten niets aan de verbeelding over, en dwingen Marcel uiteindelijk definitief tot voorbij de zelfkant van de hem omringende wereld. Wanneer Marcel en Lidia zichzelf ter gelegenheid van hun tienjarig samenzijn trakteren op een reisje naar een tropisch eiland, sluiten ze al snel vriendschap met het rijke echtpaar Milan en Geertruida Van Mosselveld, aanvankelijk tot grote ergernis van Marcel. Samen met dit koppel slijten ze hun hoteldagen met overdadig en betekenisloos gepraat over eten en geld. Ernstige voorvallen worden afgesloten met droge opmerkingen, gesprekken worden doorspekt met nuchtere dooddoeners en verborgen verslavingen en bijzondere affecties worden steeds vaker gratuit in de groep gegooid. Hierdoor begint het laagje vernis op Marcels leugenachtige relatie met de alsmaar wantrouwiger wordende Lidia gaandeweg af te bladderen. Langzaam maar zeker wordt duidelijk dat hij en Lidia niet zo veel met elkaar gemeen hebben. Bovendien doen alle navrante aantijgingen Marcel steeds meer schitteren in zijn rol als ‘buitenstaander’. Wanneer Zelda, de zo goed als onbedorven tienerdochter van de Van Mosselvelds die zich tussen de maaltijden door het liefst in haar hotelkamer schuilhoudt, uiteindelijk haar opwachting maakt, verraden Marcels klunzige toenaderingspogingen tot haar al snel zijn blijdschap om deze nieuwe soulmate.
Raak, amusant, erudiet en stuurloos: dertiger Marcel kletst bladzijden lang uit de nek. Het bijzondere aan deze debuutroman is dat De Boer slechts druppelsgewijs aanwijzingen laat vallen over het richtingloze leven van zijn antiheld. Heel behendig laat hij het drankgebruik van zijn hoofdpersonage een steeds grotere omvang aannemen en Marcels alarmerende preoccupatie met seksuele geschiedenissen, dient de alsmaar onheilspellende spanning van het boek, zeker wanneer zijn omgang met de zestienjarige Zelda op haar hotelkamer een nogal apart orgelpunt bereikt. Als een volleerd schrijver weigert De Boer de schrijnende menselijke imperfectie van zijn grofgebekte personages verder uit te puren. Hierdoor kent het einde van deze geschiedenis, met een nogal ondubbelzinnige anticlimax tussen Marcel en Zelda op de emotionele puinhopen van een golfclubfeestje, zelfs een absoluut geloofwaardige afloop.
[Bjorn Verlinde] Verberg tekst

Na de met de Van der Hoogtprijs bekroonde verhalenbundel 'Nestvlieders'* komt de auteur (1982) hier met zijn eerste roman. Daarin is niets wat het lijkt; menselijke slechtheid breekt door een aanvankelijk sereen lijkende buitenlaag heen. Marcel en Lidia vieren hun tienjarige verbintenis op een tropisch eiland. Zij komen in aanraking met een hinderlijk vakantiestel en hun dochter. Hun levens raken verstrikt. De personages zijn niet wat zij lijken. Slechtheid roept slechtheid op. Seksuele obsessie en overmatig drankgebruik hebben hun uitwerking. Van veel moreel besef is bij de personages geen sprake. Op een strakke manier, met Marcel als de ik-persoon en met een effectief gebruik van een sardonische stijl, vertelt de schrijver zijn illusieloze verhaal. Kundig wordt van tijdlaag gewisseld. Een verdwijning in deel 2 doet haar werk. Deze roman, die meer is dan een desolaat vakantieverhaal, roept vragen op over echtheid en misschien zelfs over de menselijke staat. Een verontrustend boek, effectief geschreven. Normale druk. Verberg tekst